Als je intensief sport, is de kans groot dat je weleens hebt gehoord van het begrip ‘sporthart’. Het klinkt misschien spannend, maar laat me je geruststellen: in de meeste gevallen is het een teken dat je hart in topvorm is. In dit artikel neem ik je mee in wat een sporthart precies is, hoe je het herkent en waar je op moet letten.
Wat is een sporthart?
Een sporthart is simpel gezegd een vergroot en sterker hart. Door langdurige intensieve training past je hart zich aan om efficiënter te werken. Vooral duursporters zoals wielrenners en hardlopers ontwikkelen vaak deze aanpassing.
Uit onderzoek gepubliceerd in het ‘European Journal of Preventive Cardiology’ blijkt dat een sporthart voorkomt bij ongeveer 1 op de 5 duursporters. Dit bevestigt dat deze aanpassing bij veel sporters optreedt en over het algemeen gezond is.
Het betekent dat je hart meer bloed per slag kan pompen, waardoor het rustiger klopt als je niet actief bent. Dat is goed nieuws. Een lagere hartslag in rust staat voor een gezond en efficiënt hart.
Herkenbare kenmerken
Je vraagt je misschien af hoe je weet of je een sporthart hebt. Hier zijn een paar duidelijke signalen:
- Lage hartslag in rust – Denk aan 40 slagen per minuut of zelfs lager. Dit is normaal bij goed getrainde sporters.
- Grotere hartkamers – Vooral de linkerhartkamer wordt groter, wat je lichaam helpt meer zuurstofrijk bloed rond te pompen.
- Opvallend ECG – Een elektrocardiogram (ECG) van sporters laat soms afwijkingen zien die bij niet-sporters zorgen zouden wekken. Voor sporters zijn deze normaal.
Als je intensief traint en deze kenmerken hebt, is dat meestal een goed teken. Je hart werkt efficiënt en krachtig.
Gezond of risicovol?
Laten we eerlijk zijn. De meeste gevallen van een sporthart zijn gezond. Je lichaam past zich simpelweg aan de eisen van je training aan. Maar – en hier wil ik duidelijk over zijn – soms kunnen de signalen lijken op die van een onderliggende hartaandoening.
Ervaar je symptomen zoals hartkloppingen, pijn op de borst of duizeligheid? Neem dat serieus. Ga langs een arts voor onderzoek. Beter een keer te veel dan te weinig.
Raadpleeg altijd een arts of sportcardioloog bij twijfel. Meer informatie over sporthart en hartgezondheid is te vinden op de website van de Nederlandse Hartstichting.
Oorzaken van een sporthart
Waarom ontstaat een sporthart eigenlijk? Simpel. Je hart krijgt door regelmatige intensieve inspanning steeds de boodschap: “We moeten harder werken.” Het resultaat is een vergroting van de hartspier en verbeterde efficiëntie. Dit zie je vooral bij duursporten zoals:
- Hardlopen
- Wielrennen
- Zwemmen
Maar ook krachtsporters kunnen een vorm van sporthart ontwikkelen. Bij hen is er vaker sprake van een verdikking van de hartwand zonder dat de hartkamers groter worden.
Hoe weet je zeker dat het een sporthart is?
Een arts kan met een ECG of een echo van je hart zien of je een sporthart hebt. Dit onderzoek sluit meteen eventuele problemen uit. Vooral bij intensieve sporters wordt zo’n check regelmatig gedaan. Zo weet je zeker dat je hart gezond is en optimaal functioneert.
De rol van krachttraining
Duursporten krijgen vaak alle aandacht als het gaat om het sporthart, maar ook krachttraining speelt een rol. Bij zware krachttraining past het hart zich op een andere manier aan. De hartspier wordt dikker, maar de hartkamers blijven vaak hetzelfde. Dit helpt om de verhoogde bloeddruk bij krachtinspanningen beter te verwerken.
Ik zie regelmatig dat krachtsporters zich zorgen maken over hun hartgezondheid door deze veranderingen. Weet dat dit een normale aanpassing is, mits je geen klachten hebt.
Tot slot
Een sporthart is in de meeste gevallen een teken van gezondheid en kracht. Het laat zien dat je lichaam zich perfect aanpast aan je trainingsregime. Luister goed naar je lichaam en wees alert op signalen die niet normaal voelen. Bij twijfel is een check-up nooit verkeerd.
Train hard, maar zorg ook goed voor jezelf. Je hart verdient he
