Creatine is één van de bekendste supplementen onder krachtsporters. Maar als een kind of tiener begint met sporten en creatine overweegt, is het logisch dat jij als ouder of coach vragen hebt. Als iemand die jarenlang met jonge sporters werkt, wil ik hier eerlijk over zijn: supplementen bij kinderen zijn niet zwart-wit. Er komt meer bij kijken dan je denkt.
Wat doet creatine en waarom gebruiken sporters het?
Zoals je weet zorgt creatine ervoor dat spieren sneller herstellen en meer kracht kunnen leveren bij korte, explosieve inspanning. Denk aan sprinten, gewichtheffen of intensieve circuits. Ook bij tieners werkt dit in theorie hetzelfde. Echter, hun lichaam is nog volop in ontwikkeling en dat maakt het risico op bijwerkingen of onevenwichtige belasting groter. Creatine is geen snoepje – het verandert iets in het lichaam.
Is creatine veilig voor kinderen?
Hier wordt het lastig. Er is simpelweg te weinig goed onderzoek gedaan naar creatinegebruik bij gezonde kinderen. Er bestaan studies bij jongeren met spierziekten waarbij creatine juist helpt, maar dat is een medische context. Voor gezonde jongeren die puur hun sportprestaties willen verbeteren, raad ik creatine niet aan. Zeker niet zonder toezicht van een arts of gespecialiseerde sportdiëtist. In mijn werk zie ik vaak dat kinderen het middel willen gebruiken omdat ze snelle resultaten willen – maar dat is precies waar het risico zit.
Wanneer zou creatine eventueel kunnen?
Er zijn uitzonderingen. Bijvoorbeeld bij jongeren van 16 jaar of ouder die al enige fysieke volwassenheid hebben bereikt, die consequent trainen onder begeleiding, goed eten en slapen. In zo’n situatie zou een lage dosering creatine, tijdelijk en met professioneel toezicht, mogelijk veilig zijn. Maar dan moet alles kloppen. Eén ding is zeker: creatine moet nooit het eerste hulpmiddel zijn. Bouw eerst de basis op. Daar geloof ik sterk in.
Mijn advies: begin met structuur, niet met poeder
Ook als jongeren fanatiek zijn – en dat juich ik toe – is het mijn taak als expert om hun enthousiasme te sturen. Wat ik altijd zeg: focus eerst op een goede trainingsopbouw, herstelmomenten en volwaardige voeding. Creatine komt pas in beeld als álles klopt. En zelfs dan blijf ik voorzichtig. Het is geen quick fix en hoort niet thuis in een impulsieve beslissing van een kind of puber.
Let op signalen en stel grenzen als ouder of trainer
Jonge sporters zijn beïnvloedbaar, vooral door sociale media. Zoals je weet krijgen ze van influencers vaak het beeld dat supplementen essentieel zijn om sterk te worden. Jij als ouder of coach moet hierop durven bijsturen. Ga samen het gesprek aan: waarom willen ze creatine gebruiken? Wat willen ze bereiken? Toon begrip, maar geef ook grenzen aan. Jij blijft verantwoordelijk voor hun gezondheid én hun sportontwikkeling.
